,,Kwaidan. Opowieści niesamowite'' - Lafcadio Hearn

Jak świat długi i szeroki, opowieści niesamowite są częścią każdego kontynentu, każdego kraju...Japonia - kraj bardzo bogaty kulturowo, obfitujący w najrozmaitszą gamę duchów i potworów przewijających się w legendach, mitach i podaniach jest jednym z najbardziej bogatych krajów w dziwaczne opowieści. Zebranie ich wszystkich chyba nie jest możliwe, gdyż okazałoby się, że wyszłoby z tego naprawdę pokaźne tomisko. Lafcadio Hearn - pisarz urodzony w Grecji - zebrał namiastkę ledwie tych najbardziej znanych japońskich opowieści grozy, które spisał nam w swoim dziele zatytułowanym Kwaidan. Opowieści niezwykłe. Mimo, iż przeciętnego wyjadacza grozy ta niewielka objętościowo antologia z pewnością nie przerazi nazbyt, to jednak jest jak najbardziej godna uwagi już chociażby z tego względu, że oto ludzie Zachodu otrzymali kilka niejednokrotnie groteskowych historii, które fascynują od wieków. Fascynowały Japończyków już w czasach samurajskich i fascynują do dnia dzisiejszego cały zachodni świat.

Opowieści grozy są częścią kulturowego dziedzictwa Japonii, z którego pełną garścią czerpią współcześni pisarze, twórcy scenariuszy i komiksów - np. jedną z inspiracji dla popularnego horroru Krąg mogła być opowieść Hearna o kimonie, które zabijało każdego, kto je na siebie włożył. Tam zabijało kimono, dziś robi to wideokaseta... 
>>Kwaidan<< jest zbiorem opowieści z dreszczykiem, bogato ilustrowanym rycinami przedstawiającymi najniezwyklejsze twory wyobraźni japońskich artystów.

Na początku chyba jednak najlepiej będzie krótko przedstawić samego autora tego niesamowitego cyklu opowieści. Lafcadio Hearn (1850-1904) urodził się w Grecji (jego matka była Greczynką, a ojciec Irlandczykiem). Po rozwodzie rodziców, chłopca wychowywała ciotka. Przez wiele lat pracował on jako dziennikarz na Karaibach, by w 1890 roku wyjechać do Japonii jako korespondent ,,Harper's Magazine''. Tam przeszedł niezwykłą metamorfozę: ożenił się z Japonką, przyjął buddyzm i już jako Koizumi Yakumo został obywatelem japońskim.
Wykładał literaturę angielską na Uniwersytecie Waseda w Tokio, studiując jednocześnie kulturę swej nowej ojczyzny. W czasie pobytu w Japonii napisał szereg książek, z których najbardziej znany jest cykl legend i opowieści niesamowitych Kwaidan, dotąd często wznawiany na całym świecie.
Po czternastu latach od przybycia do Japonii, Hearn umierał jako japoński pisarz narodowy (zmarł na atak serca).

Polscy czytelnicy i pasjonaci grozy również dostali możliwość wglądu w najbardziej popularne i szanowane dzieło Hearna. Kwaidan. Opowieści niesamowite, to niewielka antologia zawierająca szesnaście opowiadań wyciągniętych z japońskiego folkloru. Poznamy tu takie duchy jak Rokuro-Kubi czy Yuki-Onna. Dodatkowym smaczkiem jest rozdział zatytułowany ,,Studia o owadach'', a tam...trzy eseje o motylach, komarach i mrówkach.
Jak powstała ta książka? Ano mówi się, że autor po prostu spisywał wszystkie niesamowite opowieści, jakie zasłyszał od napotkanych ludzi. Dzięki ustnym przekazom, mógł zachodniemu czytelnikowi dać namiastkę japońskiej grozy. Wszystkie zawarte w tej antologii historie dość silnie są zakorzenione w wierzeniach ludów azjatyckich, a zwłaszcza Japończyków i Chińczyków. Nie powinniśmy więc czuć się zdezorientowani czytając o prawie karmy czy ponownych narodzinach duszy w ciele zwierzęcia czy rośliny. Bądź co bądź może to być również postać złośliwego upiora. Jednak i dla czytelników niezaznajomionych z azjatyckimi wierzeniami nie powinno to nastręczać dużych problemów, ponieważ autor niektóre historie interpretuje i przedstawia w nich swój punkt widzenia na niektóre zasłyszane opowiastki, więc ze zrozumieniem poszczególnych wątków raczej problemów być nie powinno.
Bardzo mi się podoba w tym zbiorze nagromadzenie różnorodnych opowieści: obok delikatnych i subtelnych historii z domieszką grozy, mamy też te bardziej brutalne i krwawe. Przewijają się tu duchy związane z naturą i zamieszkujące dziki świat flory, jak również upiory związane z ludzkimi słabościami, które pojawiają się od razu po popełnianiu przez człowieka jakiegoś błędu. Główną tematyką są tu miłość, zazdrość i zemsta - to, jak wiadomo ''mieszanka wybuchowa'', która bardzo szybko może doprowadzić do zbrodni. Zbrodnia w zbiorze Lafcadio Hearna jest również bardzo ważnym czynnikiem tematycznym. Przewija się niemalże na każdym kroku.
Nurt kulturowo-religijny widoczny jest tu w wielu opowiadaniach i tak na przykład w ,,Oshidori'' czy ,,Riki-Baka'', w których Hearn nawiązuje do zjawiska reinkarnacji, zaś w ,,Opowieści o Aoyagi'' i kilku innych tekstach autor przedstawia nam buddyjską wizję świata, gdzie duży wpływ na poczynania człowieka i całe jego życie będzie miała natura.

Kwaidan. Opowieści niesamowite to książka napisana prostym i przystępnym językiem, który trafi do wielu czytelników. Opowiadania są ciekawe i jednocześnie bardzo krótkie, dzięki czemu Hearn uniknął w swoim zbiorze elementów znużenia podczas lektury - mimo, iż w wielu opowiadaniach brak jako takiej ,,akcji właściwej'' i dzieje się niewiele (czytaj: wkrada się melancholia). Są one za to napisane językiem pięknym i subtelnym, co sprawia, że całość będzie się czytać lekko i przyjemnie, ale niech Was nie zwiedzie lekkość pióra Hearna, gdyż przy każdym opowiadaniu poczujecie lekki powiew grozy na plecach, a i dreszcze przebiegną nie raz.

PS. Pewnie wielu czytelników, którzy antologię chwycili w swe ręce, a nigdy przedtem nie mieli do czynienia z japońskim światem duchów, zastanawiają się co oznacza dziwaczy termin ,,Kwaidan'' (tudzież ,,Kaidan''). To nic innego jak właśnie japońskie opowieści o duchach. Szerzej termin ten omówiłam w swoim krótkim artykule Kaidan - tradycyjne japońskie opowieści o duchach, do którego przeczytania zachęcam.

MOJA OCENA:

👹👹👹👹👹👹👹👹 8/10

* Autor: Lafacdio Hearn
* Tytuł oryginalny: Kwaidan: Stories and Studies of Strange Things
* Rok wydania: 2008
* Liczba stron: 176
* Kategoria: horror
* Wydawnictwo: Diamond Books